چاپ مرکزی

ظاهراً نخستین چاپخانه‌ای که وجود آن را حدود سال 1233 در عصر عباس میرزا، مسلم می‌دانند، چاپخانه‌ای است که با حمایت او در کارت ویزیت تبریز دایر شده و با حروف سربی ریخته‌ای کار می‌کرده است (محبوبی اردکانی، حسین، 1354، ج1، ص 211). رسالة جهادیه ، کتاب فتحنامه، رسالة آبله‌کوبی نخستین کتابهای فارسی است که به نظر چاپ کارت ویزیت صاحبنظران در چاپخانة تبریز و با حروفی سربی چاپ و منتشر شده است. در دهة 1250 هـ . ق. چند چاپخانة حروفی و سنگی در تبریز، تهران، اصفهان، مشهد، رشت و چند چاپ تراکت شهر دیگر دایر بوده، اما چاپ سنگی در تهران رواج بیشتری داشته است.